Hafıza Merkezi olarak dünyada ve Türkiye’de hakikat arayışı, ırkçılık, adalet talebi ve toplumsal barışa dair farklı deneyim ile yaklaşımları konuşacağımız bir panel serisine başladık. “Geçmişi Konuşmak, Barışa Alan Açmak” panel serisinin ikinci oturumu 30 Mart Çarşamba günü Barış İnşasında Meclisin Rolü başlığıyla çevrimiçi olarak gerçekleştirdik. Beş oturumdan oluşan serinin ikinci panelinde bir geçmişle yüzleşme mekanizması olarak Meclis Araştırma Komisyonlarının rolünü değerlendirdik. Hem dünyadan hem de Türkiye’den örneklerin konuşulacağı oturumda devlet şiddeti ve Kürt meselesi bağlamında Meclis Araştırma Komisyonlarının elde ettiği sonuçları, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş sonrası Meclisin rolünde yaşanan değişimleri, komisyonların mevcut durumunu ve muhalefetin gündeme getirdiği “helalleşme” niyetinin geçmişle yüzleşme çabaları adına yeni bir süreç başlattığı takdirde Meclisin nasıl bir rol üstlenmesi gerektiğini tartıştık.

Bağlam

Türkiye’de yeni bir barış sürecinin doğması ihtimalinin uzak göründüğü bugünlerde, bir yandan da geçmişle yüzleşme siyasi alanda yeniden tartışılmaya başlandı. Bu çatlağın sesini çoğaltmak amacıyla planladığımız beş oturumda hak mücadelesi alanında köklü bir birikime sahip sivil toplum örgütleri ile eleştirel araştırmacıların çalışmalarını görünür kılarak toplumsal hafıza, ırkçılık ve yüzleşme gibi meseleleri daha geniş bir kesimle birlikte tartışmayı amaçlıyoruz. Dünyada ve Türkiye’de hakikat arayışı, ırkçılık, toplumsal barış ve adaletin hem cezalandırıcı hem de onarıcı mekanizmaları ile ilgili farklı yaklaşımlara yeni bir alan açacağımızı ümit ediyoruz.Panel temaları, Hafıza Merkezi’nin ana çalışma alanlarını yansıtmakla birlikte, Türkiye’de barış inşasına yönelik çalışmaların yapısal unsurlarını teorik ve pratik bağlamlarda tartışmayı mümkün kılacak şekilde seçildi.Hafıza Merkezi, kurulduğu 2011 yılından beri geçmişle yüzleşme, cezasızlık ve barış alanlarında araştırma ve savunuculuk yürütüyor. Hakikatlerin ortaya çıkarılması için yaşanan yaygın ve sistematik insan hakları ihlallerinin uluslararası standartlara uygun bir şekilde belgelenmesi, raporlanması ve hafızalaştırılması için çabalarımız, aynı zamanda güncel siyasal ve toplumsal barış tartışmalarına katkıda bulunmayı hedefliyor.

Proje hakkında

Panel serisi, Hafıza Merkezi’nin Olof Palme International Center ve İsveç Genç Sosyal Demokrat Birliği (SSU) ile işbirliği içinde yürüttüğü Türkiye’de Barış Savunuculuğunu Güçlendirmek projesi kapsamında düzenlenmektedir. Proje kapsamında Türkiye’deki sivil toplumun yeni bir barış sürecinin yeniden başlaması ve devam etmesi çabalarında daha etkin bir rol alması ve böylece sivil toplumun barış savunuculuğu alanına katkıda bulunmasına yönelik kapasite geliştirme ve araştırma faaliyetleri gerçekleştiriyoruz. Proje kapsamında yayımladığımız raporlar:

• Cuma Çiçek, Kürt Meselesi ve Siyasi Barış Bağlamında Güç Paylaşımı ve Ademi Merkeziyet (Türkçe, İngilizce)
• Nesrin Uçarlar, Türkiye’de Barışçıl Bir Hakikat Arayışı ve Irkçılıkla Yüzleşme (Türkçe, İngilizce)

Raporların Kürtçe çevirileri de en kısa sürede web sitemizde erişilebilir olacaktır.Proje hakkında detaylar için tıklayın.

Konuşmacılar

Nisan Alıcı  Nisan Alıcı Kuzey İrlanda'da Ulster Üniversitesi'nin Geçiş Dönemi Adaleti Enstitüsü'nde (Transitional Justice Institute) doktora araştırmacısıdır. Doktora projesi'nde Kürt sorunu bağlamında geçiş dönemi adaletine odaklanmaktadır. 2015 yılından beri DEMOS Araştırma Derneği'nde barış, toplumsal cinsiyet ve geçiş donemi adaleti alanlarında araştırmacı olarak çalışmaktadır. 2013-2015 yılları arasında TBMM'de milletvekili danışmanı olarak çalışmıştır.

Onur Bakıner  Onur Bakıner, Seattle Üniversitesi'nde siyaset bilimi doçentidir. Latin Amerika ve Orta Doğu’da geçiş dönemi adaleti, insan hakları ve yargı siyaseti alanlarıyla ilgili çalışmalar yapmaktadır. Şu andaki araştırma projesi, yeni teknolojilerin temel haklara olan etkilerini inceliyor. Hakikat Komisyonları: Hafıza, Güç ve Meşruiyet (University of Pennsylvania Press, 2015) hakikat komisyonlarının çağdaş toplumlarda oynadığı rolü araştırıyor ve 2017'de Amerikan Siyaset Bilimi Derneği'nin İnsan Hakları Bölümü tarafından En İyi Kitap Ödülü'ne layık görüldü. Makaleleri, Journal of Comparative Politics, Annual Review of Law & Social Science, Negotiation Journal, Civil Wars, Journal of Law and Courts, International Journal of Transitional Justice, Memory Studies ve Turkish Studies dergilerinde yayımlanmıştır.

Yeşim Yaprak Yıldız  Yeşim Yaprak Yıldız, Goldsmiths, Londra Üniversitesi Sosyoloji bölümünde öğretim üyesidir. Yıldız'ın çalışma alanları arasında devlet şiddeti, failler ve geçiş dönemi adaleti bulunmaktadır. Doktorasını 2018 yılında Cambridge Üniversitesi Sosyoloji bölümünde Türkiye'de 1990'lı yıllarda Kürtlere yönelik devlet şiddeti faillerinin itirafları ve itiraf, hakikat ve sorumluluk arasındaki ilişki ile ilgili yazdığı tezle aldı. Yıldız, yüksek lisans derecesini Warwick Üniversitesi Sosyal ve Siyasal Düşünce programında ve lisans derecesini ise ODTÜ Siyaset Bilimi bölümünde tamamladı. Akademik çalışmalarının yanısıra yerel ve uluslararası birçok insan hakları kuruluşunda çalıştı.

Önceki oturumlar

“Geçmişi Konuşmaki Barışa Alan Açmak” panel serisinin Irkçılıkla Yüzleşmek başlığıyla düzenlenen ilk oturumunu izlemek için tıklayınız.