Hafıza Merkezi olarak 2022 yılında başlattığımız "Geçmişi Konuşmak, Barışa Alan Açmak" başlıklı çevrimiçi panel serisinin bu yıl üçüncüsünü düzenliyoruz. Bu yılki panellerde kendi yürüttüğümüz çalışmaları merkeze alarak hafıza ve barış konularına ilişkin farklı deneyim ve yaklaşımları ele alıyoruz. Bu çerçevede düzenlediğimiz ilk iki panelde, hafızalaştırma alanında kapsayıcılık, erişilebilirlik ve hikaye anlatıcılığı konularına odaklandık.

Serinin üçüncü paneli 9 Aralık Pazartesi günü saat 18.00’de "Kürt Meselesinde Değişen Bölgesel, Siyasal ve Toplumsal Dinamikler" başlığıyla çevrimiçi olarak düzenlenecek.

Hafıza Merkezi’nin Kürt meselesine yönelik çözüm perspektifi sunan son dönem raporlarını ele alacağımız bu panelde, söz konusu raporları bugünün koşullarında nasıl okuduğumuzu, bu süreçte nelerin değiştiğini ve bu raporların dünyada daralan demokratik alanlar ve savaşların etkileri ışığında nasıl yeniden yorumlanabileceğini tartışmayı hedefliyoruz. Kayıt olmak için tıklayın. 

Akademisyen Cuma Çiçek’in 2021 yılında hazırladığı “Kürt Meselesi ve Siyasi Barış Bağlamında Güç Paylaşımı ve Ademi Merkeziyet” raporunda, 2013-2015 Çözüm Süreci ve sonrasını merkeze alarak ademi merkeziyetin siyasi barış için sunduğu imkanları ve sınırlarını tartıştığı iki temel soru ele alınıyor: “Güç paylaşımı bağlamında ademi merkeziyet, Türkiye’nin Kürt meselesinde siyasi barışı sağlayabilir mi?” ve “Ademi merkeziyet, Kürt meselesinin ötesinde neler vaat ediyor?”

Bir diğer çalışma ise akademisyen Jan Yasin Sunca’nın 2022 yılında kaleme aldığı “Küresel Dünyanın Bölgesel Kürt Sorunu: Zihniyetler, Siyasetler, Jeopolitik Dinamikler” başlıklı raporu. Bu rapor, Kürt siyasal alanının iç dinamiklerini, bu dinamiklerin 2000’lerin başından itibaren nasıl bir dönüşüm geçirdiğini ve bu dönüşümün jeopolitik boyutlarını analiz ediyor.

Her iki raporu, sosyo-politik alanda çalışmalarıyla bilinen Yüksel Genç ile birlikte ele alacak ve güncel gelişmeler ışığında şu sorular çerçevesinde tartışmaya açacağız:

• Yeni bir çözüm süreci mümkün mü?
• Bu sürecin Kürt meselesine yansımaları neler olabilir?
• Dünyada yükselen milliyetçiliğin sebep ve sonuçları bölgesel düzeyde ne anlama geliyor?

Konuşmacılar

Cuma Çiçek Diyarbakır’da yaşıyor. İstanbul Teknik Üniversitesinde Endüstri Mühendisliği Bölümü’nü 2004’te, Şehir ve Bölge Planlama Yüksek Lisans Programı’nı 2008’de tamamladı. 2009-2014 yılları arasında, Paris Politik Etütler Enstitüsü’nde (SciencesPo) Siyaset Bilimi Anabilim dalında, Siyaset Sosyolojisi ve Kamu Eylemleri alanında doktorasını tamamladı. Doktora sonrası Mardin Artuklu Üniversite ve SciencesPo’da çeşitli pozisyonlarda çalıştı. Kürt meselesi, Kürt İslamcılığı, yerel yönetimler, bölgesel eşitsizlik, sınıf ve kimlik ilişkileri, çatışma çözümü ve toplumsal barış inşası konularında ulusal ve uluslararası mecralarda makaleleri ve kitapları yayınlandı. Akademik çalışmalarını Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsü (IFEA) bünyesinde sürdürüyor.

Jan Yasin Sunca siyaset bilimi ve sosyoloji alanlarındaki ortak doktora derecesini Ghent Üniversitesi (Belçika) ve Bielefeld Üniversitesi'nden (Almanya) hegemonik dünya düzen(ler)ine karşı direnişe dayalı siyasi projelerin ortaya çıkışı ve hayata geçirilmesi üzerine çalışması ile almıştır. Dr. Jan Yasin SUNCA, FNRS araştırmacısı olarak Brüksel Özgür Üniversitesi (ULB) bünyesindeki REPI - Uluslararası Politika Araştırmaları Merkezi'nde görev yapmaktadır. Hâlihazırda OSUN bursiyeri olarak Bogota’daki Los Andes Üniversitesi'nde bulunmakta ve Kolombiya barış süreci ile PKK ile yürütülen Türkiye barış sürecini karşılaştırmalı bir araştırma projesi çerçevesinde incelemektedir. Devrimler, milliyetçilik, dünya tarihi ve siyasi şiddet üzerine dersler (ortak) vermiştir.

Yüksel Genç İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler mezunudur. Kürt sorununun geçmişten bu yana çözümü için atılan en önemli ve stratejik adımlardan ilki olan 1999 “Barış Grubu” üyesi olan Genç, diğer grup üyeleri ile birlikte tutuklanarak yıllarca cezaevinde kaldı. Uzun yıllar yaptığı gazetecilik görevlerinde Özgür Gündem gazetesinin genel yayın yönetmenliğini de üstelendi. 30 yılı aşkın bir süredir Kürt meselesi, çözüm süreçleri ve barış tartışmaları üzerine çok çeşitli boyutlarda araştırmalar yapıyor. Son 10 yıldır Diyarbakır’da Sosyo-politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin genel koordinatörü olarak çalışıyor.

Derya Bozarslan lisans eğitimini Dicle Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde tamamladı. 2008’de Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası’nın Avrupa Birliği projeler ofisinde 3 yıl çalıştıktan sonra 2011-2013 yılları arasında Anadolu Kültür’ün Diyarbakır şubesinde (Diyarbakır Sanat Merkezi), 2013-2022 yılları arasında da Anadolu Kültür’ün İstanbul ofisinde, Kürtçe edebiyat ve dil çalışmaları, çocuk kitapları, çocuk hakları ve mülteciler, çatışma ve savaş bölgelerinde yaşayan çocuklarla ilgili yürütülen programlarda görev aldı. Martin Roth İnisiyatifi’nin bursiyeri olarak bir yıl Berlin’de yaşadıktan sonra Türkiye'ye dönen Bozarslan, 2023’ten beri Hafıza Merkezi’nin Hafıza ve Barış programında çocuk hak ihlalleri üzerine çalışıyor.

Proje hakkında

Panel serisi, Hafıza Merkezi’nin Olof Palme International Center ile işbirliği içinde yürüttüğü Türkiye’de Barış Savunuculuğunu Güçlendirmek projesi kapsamında düzenlenmektedir.

Proje kapsamında Türkiye’deki sivil toplumun yeni bir barış sürecinin yeniden başlaması ve devam etmesi çabalarında daha etkin bir rol alması ve böylece sivil toplumun barış savunuculuğu alanına katkıda bulunmasına yönelik kapasite geliştirme ve araştırma faaliyetleri gerçekleştiriyoruz.

Aynı proje kapsamında, 2022 ve 2023 yıllarında düzenlediğimiz panel serilerinde dünyada ve Türkiye’de hakikat arayışı, ırkçılık, adalet talebi, hafızalaştırma, onarıcı adalet ve toplumsal barışa dair farklı deneyim ve yaklaşımları el almıştık.

• Irkçılıkla Yüzleşmek – Nesrin Uçarlar, Yıldız Önen, Betsy Penso – 9 Mart 2022
• Barış İnşasında Meclisin Rolü – Nisan Alıcı, Onur Bakıner, Yeşim Yaprak Yıldız – 30 Mart 2022
• Onarıcı Adalet Yaklaşımları – Aslı Odman, Duygu Dağ, Murat Deha Boduroğlu – 27 Nisan 2022
• Çatışmalı ve Bölünmüş Kentlerde Hafıza ve Mekan – Dilan Kaya, Nihal Soğancı – 21 Haziran 2022
• Türkiyeli Gençlerin Geçmiş Algısı ve Gelecek Tahayyülü – Cihan Erdal, Derya Fırat, Leyla Neyzi – 30 Kasım 2022
• Adalet Arayışında Hafızanın Temsili – Fatoş İrwen, Kardelen Işık, Şener Özmen – 8 Mayıs 2023
• 30. Yılında Madımak Katliamı ile Yüzleşmek – Ali Çağan, Eylem Şen, Hüseyin Mat, Şehriban Metin, Şenal Sarıhan – 14 Haziran 2023
• Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Hafıza ve Barış – Hacer Özdemir, Handan Çağlayan, Meral Akkent, Nazlı Mayuk – 10 Ağustos 2023
• 12 Eylül’ün Siyasi Belleği ve Tarihsel Adalet – Aylin Tekiner, Bülent Aydın, Eylem Delikanlı, Hülya Deveci – 1 Kasım 2023
• Yaramız Derindir: Hafıza Sahası ve Sömürgeci Afazi – Adnan Çelik, Noémi Lévy-Aksu, Özgür Sevgi Göral, Tanıl Bora – 14 Kasım 2023
• Hafızalaştırma, Erişilebilirlik ve Kapsayıcılık – Bêrîvan Saruhan, Engin Yılmaz, Hêlîn Batar – 16 Ekim 2024